‘Het is hoog tijd voor een grensoverschrijdende aanpak’
Prof. ir. Joost Schrijnen
‘Nooit eerder was waterbeheer en -beleid zo spannend als nu. Mijn benadering is vooral gebiedsgericht; als stedebouwkundige zit dat nu eenmaal in mijn bloed. Ook juich ik een intergouvernementele toenadering (multilevel governance) en intersectorale aanpak toe. Bij zeer omvangrijke projecten – en daar hebben we het hier over – is er altijd sprake van samenwerkende overheden. Je kunt niet anders dan intergouvernementeel handelen.
De spannende vraag is nu hoe we dit qua beleid kunnen invullen. Het Nationaal Deltaprogramma gaat immers over de lange termijn van waterveiligheid en zoetwateraanpak. Dat stelt condities aan de invulling van de ruimtelijke ordening in heel Nederland. Dat is enorm, maar tegelijkertijd ook een geweldige kans, voor jaren! Nederland is uniek in de wereld: we zijn het eerste land dat zo integraal nadenkt over de toekomst met het oog op klimaatveranderingen. Het is daarbij van belang dat we kalm blijven en ons niet laten meeslepen door de waan van de dag. We moeten ons voorbereiden op mogelijke toekomsten, beïnvloed door klimaatveranderingen in de toekomst. Het beleidsantwoord moet dus zeker ook over bewustzijn gaan.
Zekerheden creëren
Nederland is een klein landje, maar speelt een uiterst belangrijke rol. Immers, in onze Delta komen alle economische belangen in Noord-West Europa bij elkaar. Het is dus aan ons om zekerheden te creëren, tot op het laagste bestuurlijke niveau. Dat is bijvoorbeeld nodig om ruimtelijke investeringen van grote bedrijven zoals Shell, maar bijvoorbeeld ook van horecagelegenheden aan het water, zeker te stellen. Geen investeringen zonder duidelijkheid!
Belangrijk in deze is dat de overheid meer dan ooit de verantwoordelijkheid neemt. Dat is evident. Zij moet een handelingsperspectief schetsen, met intergouvernementeel draagvlak – anders gaat het fout. Mijns inziens gaan we dan ook een nieuwe fase in, waarin onze intellectuele vaardigheden, ja zelfs ons menszijn zwaar op de proef wordt gesteld. We moeten boven onszelf uitstijgen en alles over grenzen heen durven doen. Overigens ben ik wat dit betreft een leerling van professor Geert Teisman, Hoogleraar Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit.
Er ligt dus een spannende uitdaging voor ons, maar ik vind dat we al aardig aan het leren zijn.
Grensoverschrijdend
Het is van cruciaal belang dat de TU Delft het grensoverschrijdende vraagstuk begrijpt en daar adequaat op inspeelt, zodat ingenieurs niet alleen ingenieurs zijn. Natuurlijk ben ik blij dat ingenieurs hun vak goed verstaan; daar is geen twijfel over mogelijk. Neem de aanleg van de Noord/Zuidlijn, daar zijn enorme verantwoordelijkheden mee gemoeid. Desondanks dring ik erop aan dat ingenieurs het grensoverschrijdende aspect begrijpen, zodat zij hun vak ten volle kunnen benutten.’
Joost Schrijnen (1947) is Praktijkhoogleraar Ruimtelijke Planning en Strategie bij de TU Delft. Daarnaast is hij programmadirecteur van de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta. Eerder was hij directeur Structuurvisie Almere 2030+, Directeur Ruimte en Mobiliteit bij de Provincie Zuid-Holland en Directeur Stadsontwikkeling bij de gemeente Rotterdam.
Dit opiniestuk is gepubliceerd in het juni 2010-nummer van TBM Quarterly
van de faculteit Techniek, Bestuur en Management van de TU Delft nav
het seminar Watermanagement, Bestuur en Beleid dat eerder dit jaar
plaatsvond.
